Niewierni

Apostazja jest jawnym i formalnym odrzuceniem wiary chrześcijańskiej, skutkującym odłączeniem się od wspólnoty kościoła. Przede wszystkim jednak to akt symboliczny, podkreślający, że dla Kościoła rzymskokatolickiego"przestaje się istnieć”. Apostatów, wedle szacunków samych zainteresowanych,jest w Polsce już pół miliona. Projekt Piotra Ratajczaka to rodzaj zbiorowej wypowiedzi artystycznej aktorów, odtwarzających prawdziwe świadectwa apostazji, oparte na osobistych relacjach i materiałach reportażowych. Widz śledzi rekonstrukcję drogi duchowej bohaterów spektaklu, zdarzeń i refleksji, które doprowadziły ich do decyzji o odejściu z Kościoła. Dlaczego ludzie wychowani i żyjący we wspólnocie wierzących nie chcą dłużej określać swojej tożsamości przez pryzmat wyznania? Jakie osobiste dramaty kryją się za jednostkowym aktem apostazji?

Tekst powstawał w ramach projektu Sopot – non fiction prowadzonego przez Romana Pawłowskiego i Adama Nalepę we współpracy z Fundacją Teatru BOTO. Były to letnie warsztaty poświęcone dramatowi non-fiiction, w których brali udział aktorzy, reżyserzy i dramaturdzy. Piotr Ratajczak i Piotr Rowicki właśnie tam dyskutowali na temat apostazji  i zaprezentowali wstępną wersję tekstu Niewiernych.

Nagrody:

Nagroda Publiczności na XI Wałbrzyskich Fanaberiach Teatralnych         

O spektaklu piszą:

Grzegorz Reske, juror 19. edycji Ogólnopolskiego Konkursu na Wystawienie Polskiej Sztuki Współczesnej.

"Niewierni" to kolejny już w tym sezonie przykład, że teatralna publicystyka problem z Kościołem w Polsce stawia na czele gorących tematów. W tej kategorii spektakl Łaźni Nowej plasuje się w czołówce. Bez zacietrzewienia i bez taryfy ulgowej. Ratajczak ze współpracownikami stworzył widowisko nie pod krytykę, czy media; chodziło mu przede wszystkim o wywołanie dyskusji wśród widzów. Wystarczy posłuchać głosów w kolejce do szatni, by stwierdzić, że udało się to znakomicie. Przy okazji Łaźnia Nowa mogła powrócić do swej roli równoważnika w stosunku do konserwatywnej i klasycznej części krakowskich przybytków sztuki.

W polskim teatrze, gdzie chwilowo wszystkie formy przemieszały się do cna, "Niewierni", w swojej czystości teatru dokumentu, błyszczą ogromną mocą. Czekam z niecierpliwością na kolejny spektakl duetu Piotrów: Rowickiego i Ratajczaka. Udowodnili że posiedli umiejętność prostego komentowania otaczającej nas rzeczywistości. Trzymać będę kciuki aby jej nie stracili. Potrzebujemy dziś takiego teatru."

Media o spektaklu:

"Niewierni" to jeden z najlepszych spektakli Ratajczaka, błyskotliwy, śmieszny, ale równocześnie uderzający w ton powagi i zmuszający do głośnego myślenia z aktorami. Podoba mi się zmienność nastrojów w spektaklu, to że Ratajczak nie opowiada się po żadnej ze stron. Drwi z postaw fałszywych i cwaniackich, próbując jednocześnie zrozumieć desperację "uczciwych" apostatów. Nie podważa sensu samego aktu, ani nie nawołuje do gremialnego występowania z Kościoła. Nie znajdziemy w nim mentorstwa i moralizatorstwa. Problem zostaje oświetlony z każdej strony. Nie sądzę, żeby spektakl kogokolwiek obraził."

Łukasz Drewniak/ Dziennik Polski

"Ratajczak bardzo przytomnie i z umiarem dawkuje antyreligijny bunt. Tekst Rowickiego koncentruje się albo na obyczajowych anegdotach albo też chwytających za gardło osobistych rozliczeniach. (...) "Niewierni" prowokują w bardzo ograniczonym zakresie. To prędzej spektakl- rozmowa, zderzający rozmaite zeznania niż agnostyczny manifest. Rozmowa, trzeba dodać, brawurowo przez zespół aktorski poprowadzona (...) "Niewierni" pozostają ciekawą dokumentacją ludzkich zmagań z kościelną administracją. Próbką teatru społecznego, która daje jakieś wyobrażenie o skali problemu."

Łukasz Badula  / kulturaonline.pl

"Siłą spektaklu są naturalne, nieopatrzone aktorskie twarze.(...)Wszyscy świetni. (...)Autor scenariusza, zbierając tę i inne historie, nie szukał anty-klerykalnego manifestu. Oszczędny, skromny spektakl Ratajczaka przypomina uważny dialog, w którym ważą się głosy za lub przeciw apostazji. Siła "Niewiernych" wynika ze znaków zapytania stawianych również przez osoby wierzące."

Łukasz Maciejewski / Polska Gazeta Krakowska

"Całość spektaklu ma świetne tempo. Bez przerwy jesteśmy zaangażowani w świat przedstawiany na scenie. Są momenty, kiedy łzy stają w gardle. Są takie, kiedy wybuchamy niepohamowanym śmiechem. Są w końcu takie, które wbijają szpilę w instytucje kościoła, boleśnie odsłaniając jakąś prawdę o niej samej. Kiedy jeszcze przypomnimy sobie, że tekst powstał na podstawie prawdziwych historii, rozmów z apostatami, fragmentów ich wyznań i świadectw wszystko nabiera dość gorzkiego wyrazu. W „Niewiernych” to co widzimy na scenie, jest szczere. Forma nawiązująca do reportażu i popkultury, jest lekka, ale przede wszystkim prawdziwa. To, co dzieje się tam, na scenie, jest głosem jakiegoś realnego człowieka, a nie tylko fikcyjnego bohatera tekstu Piotra Rowickiego. (...) Niewierni u Ratajczaka to bohaterowie, herosi, którzy podjęli się walki z instytucją."

Izabela Zawadzka / EloRMF